AND GATE (VE KAPISI)

And kapısı Mantık Sembolü ve Boole ifadesi

AND geçidi, aşağıda gösterildiği gibi iki giriş ve bir çıkış ile mantıksal olarak temsil edilir.


Boole ifadesi

AND kapısının girişleri A, B ve çıkışı Y ise, AND kapısının çalışması Boolean ifadesinde matematiksel olarak Y = A.B şeklinde ifade edilir. Bu, AND kapısının girişlerinin çarpımını ürettiği anlamına gelir.

Doğruluk şeması

Mantıksal AND geçidi için doğruluk tablosu aşağıda verilmiştir.


Doğruluk tablosu, her iki yüksek giriş koşulu dışında tüm giriş kombinasyonlarında AND geçidinin çıkışının DÜŞÜK olacağını açıklar.

Yaygın olarak bulunan TTL ve CMOS mantığı VE kapı IC'leri

AND geçidi IC'lerinin tam listesi aşağıda verilmiştir.
IC NUMARASI
AMAÇ
4019Dörtlü VE-VEYA Seçim Kapısı
4073Üçlü 3 girişli VE kapısı
4085Çift 2 geniş, 2 girişli VE/VEYA ters çevirme (AOI)
4086Genişletilebilir 4 geniş, 2 girişli VE/VEYA ters çevirme (AOI)
741G08tek 2 girişli VE kapısı
7409açık kollektör çıkışlı dörtlü 2 girişli VE kapısı
741G09açık tahliye çıkışlı tek 2 girişli AND kapısı
7411üçlü 3 girişli VE kapısı
7415açık kollektör çıkışlı üçlü 3 girişli AND kapısı
7421çift ​​4 girişli VE kapısı
7450çift ​​2 geniş 2 girişli VE-VEYA-tersine çevirme kapısı
7451çift ​​2 geniş 2 girişli VE-VEYA-tersine çevirme kapısı
7452genişletilebilir 4 genişlikte 2 girişli AND-OR kapısı
7453genişletilebilir 4 geniş 2 girişli VE-VEYA-tersine çevirme kapısı
74544 geniş 2 girişli VE-VEYA-tersine çevirme kapısı
74552 geniş 4 girişli VE-VEYA-tersine Çevirme Kapısı
74582 girişli ve 3 girişli AND-OR Kapısı
74592 girişli ve 3 girişli VE-VEYA-tersine Çevirme Kapısı
7413030 V açık kollektör çıkışlı dörtlü 2 girişli AND kapı tamponu
7413115 V açık kollektör çıkışlı dörtlü 2 girişli AND kapı tamponu
74808hex 2 girişli VE sürücüleri
741G3208tek 3 girişli VEYA-VE Geçidi
Tüm bu IC'ler arasında sadece bazılarını genel uygulamalarımız için kullanıyoruz. Aşağıda listelenmiştir.

TTL Logic AND Gates        CMOS Logic AND Gates

74LS08 Dörtlü 2 girişli        CD4081 Dörtlü 2 girişli

74LS11 Üçlü 3 girişli           CD4073 Üçlü 3 girişli

74LS21 Çift 4 girişli            CD4082 Çift 4 girişli


AND kapısı Uygulamaları

Logic AND kapısı, günlük hayatımızda birçok uygulamada kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda açıklanmıştır.


1) AND geçidi sayaç cihazlarında Enable ve Disable amaçlı kullanılır. Aşağıdaki devreyi incelersek, sayaç 0'dan 100'e kadar saymaya başladığında. Bir sayaç saat sinyalini aldığında, sayımını 1 arttırır.


1'den 100'e kadar sayma işleminin başarılı olabilmesi için sayaç devresinin darbeleri sürekli alması gerekir. Böylece sayaç girişindeki saat sinyali girişi ile sayaç devresi kontrol edilebilir. Saat sinyalini 2 girişli AND geçidi için giriş olarak bağladığımızda AND geçidinin ikinci girişi Devre Dışı Bırak/Etkinleştir sinyaline bağlanır. İkinci girişi 0'a ayarlayarak cihaz sayımını durdurabiliriz.


Girişlerden herhangi biri düşük olduğunda, AND geçidinin çıkışının da düşük (0) olacağını biliyoruz. Yani Enable/Disable pinine düşük seviye sinyali 0 uygularsak, AND geçidinin çıkışı düşük olacağından herhangi bir saat sinyaline izin vermez.


Böylece saat sinyali sayaca ulaşmaz, böylece AND geçidinin girişlerinden birini düşük yaparak sayma işlemini durdurabiliriz. Saymaya tekrar başlamak istersek, etkinleştirme/devre dışı bırakma pinine yüksek bir giriş uygularız, yani 1'e ayarlanır. Bu şekilde sayıcı (sayma işlemi) bir AND geçidi tarafından kontrol edilir.


2). AND kapısı, bahçe projektörleri ve güvenlik ışıkları gibi bazı güvenlik cihazlarında kullanılır. Bunlarda “Pasif Kızılötesi cihaz (PIR)” adı verilen ısıya-radyasyona duyarlı bir cihaz bulunur. Bu nedenle, davetsiz misafir gibi sıcak bir nesne (komşunun evcil hayvanları gibi yetkisiz girişler) cihaz tarafından algılandığında, ısı sensörü yüksek bir voltaj üreterek mantık 1'e ayarlanmasını sağlar.


Projektör ışığı gündüzleri net bir şekilde görünmediğinden, bu cihazlar çevrenin/atmosferin karanlık olduğu zamanlarda kullanıma girer. Isı sensörü tetiklendiğinde AÇIK duruma gelir. AND geçidi olan bu güvenlik sisteminin blok şeması aşağıda gösterilmiştir.


Tek kararlı cihaz, tetiklendiğinde yalnızca tek bir darbe üretir. AND geçidinin çıkışı yüksek olduğunda, mono-kararlı aygıtın çıkışı da yükselir ve belirli bir zaman aralığı için tutulur. Transdüser, projektör için yeterli akımı sağlamak için kullanılır.

Projektör yüksek voltajlı bir cihaz olduğundan, mono-stabil cihaz tarafından üretilen çıkış ışığı sürmek için yeterli değildir. Bu yüzden akımı artırmak için bir dönüştürücü kullanıyoruz.

Ticari güvenlik cihazlarında, projektörü AÇMAK ve KAPATMAK için bir Röle kullanırız.


Yorumlar

Popüler Yayınlar